ဒ်ပတဲတ့ၢ်လံလၢ တၢ်မၤလိ တၢ ဒီးတၢ်မၤလိခံအသိး, စီၤယိၤဟၣ် အတၢ်တိာ်လၢ အတၢ်ကွဲး လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါအံၤ မ့ၢ်ဒ်သိး ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤခရံာ်ဖိလၢ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်တၢ်ဆှူၣ်မဲာ်ကဲၤမဲာ်တဖၣ် လၢကသးတီဒီး ခရံာ်တုၤ ခရံာ်ဟဲက့ၤ ခံစုတစု န့ၣ်လီၤ. ဒ်ပတဲတ့ၢ်လံအသိး, စီၤယိၤဟၣ် အပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်လဲၤခီဖျိ တၢ်လ့ပစီလၢကျဲအဘိဘိ ဒ်သိး ကသမၢကွံာ် အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, စီၤယိၤဟၣ် ကွဲးလံာ်ဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် လၢအအိၣ်လၢ အ့းဖ့းစူး, စမူရနၤ, ပ့ၢ်ကမူး, သူၤအတံရၤ, စၢ်ဒံ, ဖံၤလဒ့းလဖံ, လီၤဒံၤကံ, ဒီးတၢ်လီၢ်အဂၤ တဖၣ် လၢကဒုးသ့ၣ်ညါ အ၀ဲသ့ၣ်လၢ ကစၢ်ခရံာ်သ့ၣ်ညါ အ၀ဲသ့ၣ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တဖၣ်, ဒီးကထံၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ အၢၣ်လီၤလၢ ကစၢ်ခရံာ် ပၢဆှၢတ့ၢ်လံ အ၀ဲသ့ၣ်အခါဆူညါ လံ, ဒီးခရံာ် ကဟ့ၣ်ဆၢက့ၤ ပှၤပိာ်အခံလၢ အသးတီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်မၤလိ တခါအံၤ အပူၤ, တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပကမၤလိ အီၤမ့ၢ်၀ဲ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်လၢ လံာ် တၢ်လီၣ်ဖျါ ဒီတဘ့ၣ်ညါအပူၤ, ဒီးတၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဃး ကစၢ်ခရံာ်လၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ အဆၢဒိၣ် ၁ တုၤ အဆၢဒိၣ် ၃ အပူၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်လၢလံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ အပူၤ (Details)
လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ စးထီၣ်အသးလၢ တၢ်ကတိၤလၢညါ ဖုၣ်ကိာ်ဖိ ဖဲအဆၢဒိၣ် ၁ အဆၢဖိ ၁ တုၤ ၈ အပူၤန့ၣ်လီၤ. ၀ံၤပိာ်ထွဲထီၣ် အခံလၢ တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ လွံၢ်ခါလၢအမ့ၢ်၀ဲ -၁. တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီဘၣ်ဃး ကစၢ်ခရံာ် (၁း၉ - ၃း၂၂)
၂. တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ ဘၣ်ဃး တၢ်ကမၤအသးလၢကဟဲတဖၣ် (၄း၁ - ၁၆း၂၁)
၃. တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ လၢအတဲဘၣ်ဃး တၢ်စံၣ်ညီၣ် ဃဲသဲမုၣ် ဖးဒိၣ် (၁၇း၁ - ၂၁း၈)
၄. တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ ဘၣ်ဃး တလးမူးပိာ်မုၣ်, သိဖိအမါ (၂၁း၉ - ၂၂း၅)
တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ လွံၢ်ခါ ၀ံၤအလီၢ်ခံ, လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ကတၢၢ်လၢ တၢ်ကတိၤလၢခံ လၢ ၂၂း၆-၂၁ အပူၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ လွံၢ်ခါလၢာ်အံၤ စးထီၣ်အသးလၢ တၢ်ကတိၤလၢညါလၢ အမ့ၢ်၀ဲ စီၤယိၤဟၣ် "အိၣ်လၢသးအပူၤ" န့ၣ်လီၤ. စီၤယိၤဟၣ် သူ၀ဲ တၢ်ကတိၤအံၤ တပယူာ်ဃီ ဒ်သိးအကစးထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ဖးဒိၣ် တခါစုာ်စုာ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၁း၁၀ အပူၤ စီၤယိၤဟၣ်ကွဲး၀ဲ -
ယအိၣ်လၢသးအပူၤ လၢကစၢ်အမုၢ်တနံၤ, ဒီးယနၢ်ဟူ တၢ်ကလုၢ်သီၣ်ဖးဒိၣ် လၢယချၢဃံ ဒ်ကွဲၤသီၣ်အသိး, - (တၢ်လီၣ်ဖျါ ၁း၁၀)
လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၄း၂ အပူၤ စီၤယိၤဟၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် -
ဒီးယအိၣ်လၢသးန့ၣ် အပူၤတကီၢ်ခါ, ဒီးကွၢ်ကွၢ်, လီၢ်ပစိာ်အိၣ်ပာ်လီၤ အသးလၢမူခိၣ်, ဒီးပှၤတဂၤ ဆ့ၣ်နီၤလၢ အဖီခိၣ် လီၤ. (တၢ်လီၣ်ဖျါ ၄း၂)
လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၁၇း၃ အပူၤ စီၤယိၤဟၣ်စံး၀ဲ -
ဒီးလဲၤစိာ်ထီၣ်ယၤလၢသး န့ၣ်အပူၤ ဆူပှၢ်မုၢ်ကနၢ, - (တၢ်လီၣ်ဖျါ ၁၇း၃)
ဒီးလံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂၁း၁၀ အပူၤစီၤယိၤဟၣ် ကွဲး၀ဲ -
ဒီးစိာ်ထီၣ်ယၤလၢသးအပူၤ, ဆူကစၢၢ်ဖးဒိၣ် ဖးထီအလိၤ, ဒီးဒုးနဲၣ်ယၤလၢ ၀့ၢ်စီဆှံ ယရူၤရှလ့ၣ်, ဟဲလီၤလၢ ယွၤအအိၣ် လၢမူခိၣ်, - (တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂၁း၁၀)
ပကမၤလိသကိး တၢ်ဂ့ၢ်လွံၢ်ခါအံၤ တခါဘၣ်တခါစုာ်စုာ်, ဒီးပကစးထီၣ်ဆိအီၤလၢ တၢ်ကတိၤလၢညါလၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၁း၁-၈ အပူၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကတိၤလၢညါ (Introduction), တၢ်လီၣ်ဖျါ ၁း၁-၈
တၢ်ကတိၤလၢညါ စးထီၣ်အသးလၢ တၢ်ကတိၤဆှၢနုာ် ဖုၣ်ကိာ်ဖိ လၢတၢ်လီၣ်ဖျါ ၁း၁-၃ အပူၤ, လၢအတဲဘၣ်ဃး ကစၢ်ယွၤအတၢ်စိတၢ်ကမီၤ လၢလံာ်အံၤ အပူၤန့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်အသးလၢ ယွၤ လၢအမ့ၢ်ပၢ်ကစၢ်, ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအီၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါ အီၤခီဖျိ အကလူးန့ၣ်လီၤ. ဒီးဒ် ခရံာ်အ၀ံတဂၤအသိး, စီၤယိၤဟၣ်မ့ၢ်ခၢၣ်စး လၢအအိၣ်ဒီးအစိကမီၤတဂၤ, လၢကတဲဖျါထီၣ် ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ကစီၣ် ဆူအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.အဆၢဖိ ၄ ဒီး ၅ ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ဆၢဂ့ၤဆၢ၀ါ, ဖဲန့ၣ် စီၤယိၤဟၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်အသး ဒီး အပှၤဖးလံာ်ဖိ တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ်, အ၀ဲကွဲးလံာ်အံၤဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်နွံဖုလၢ အအိၣ်လၢ ရိမ့ၤအကီၢ်ဆၣ် လၢအမ့ၢ် ကီၢ်အၤစံ အပူၤန့ၣ်လီၤ. စီၤယိၤဟၣ် ထၢနုာ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ဆၢဂ့ၤဆၢ၀ါ လၢအမ့ၢ်, တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်, ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိး လၢပှၤလၢ အအိၣ်, ဒီးအိၣ်တ့ၢ်, ဒီးကဟဲတဂၤ, ဒီးလၢသးနွံဖျၢၣ် အိၣ်လၢအလီၢ်ပစိာ် အမဲာ်ညါ, ဒီးလၢယ့ၣ်ရှူးခရံာ် လၢအမ့ၢ် ပှၤလၢအအုၣ်အသး လၢအကလုၢ်တီ, လၢအမ့ၢ် ပှၤအိၣ်ဖျဲၣ်ဆိလၢ တၢ်သံန့ၣ်, ဒီးမ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ် စီၤပၤတဖၣ် အခိၣ်တဂၤအအိၣ်န့ၣ်, မ်အအိၣ်ဒီးသု တက့ၢ်.
လၢအဆၢဖိ ၅-၈ အပူၤ, စီၤယိၤဟၣ်ဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤကစၢ်ယွၤ, ဒီးတၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤအံၤ ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ် အတၢ်သးအိၣ်အကံၢ်အလဲတနီၤ လၢအပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. စီၤယိၤဟၣ် စံးထီၣ်ပတြၢၤကစၢ်ယွၤ မ့ၢ်လၢအ၀ဲမ့ၢ် ပှၤသ့တၢ်လၢာ်, စံး၀ဲလၢ ယွၤမၤတၢ်လၢ တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤခဲလၢာ်အပူၤ လၢအတၢ်တိာ်လၢ အအိၣ်ဒီးအလၤကပီၤ အဂီၢ် န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲစံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ မ့ၢ်လၢ ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်ပှ့ၤက့ၤပှၤအဃိ, မ့ၢ်လၢ ကစၢ်ခရံာ်အသးသမူ, အတၢ်သံ, အတၢ်ဂဲၤထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ, ဒီးအတၢ်က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ် မ့ၢ် တၢ်မုၢ်လၢ်ခဲလၢာ်အခီၣ်တဃာ် လၢစီၤယိၤဟၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်အီၤလၢ လံာ်အံၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးလီၢ်ခံကတၢၢ်, အ၀ဲစံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ မ့ၢ်လၢ တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ခရံာ်ကဟဲက့ၤကဒီး အသီတဘျီ, ခါဆူညါတၢ်ကမၤအသးဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ် ဖဲ တၢ်ခဲလၢာ်လၢ ကစၢ်ယွၤတိာ်ကျဲၤ ဒီး အၢၣ်လီၤ၀ဲတဖၣ် ကလၢပှဲၤ၀ဲ န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကတိၤလၢညါ၀ံၤအလီၢ်ခံ, ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ ဘၣ်ဃးကစၢ်ခရံာ် ဒီး အတၢ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်နွံဖု အဂ့ၢ် လၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၁း၉ - ၃း၂၂ အပူၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ ဘၣ်ဃးကစၢ်ခရံာ် (Vision of Christ)
တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ ဘၣ်ဃး ကစၢ်ခရံာ် စးထီၣ်အသးလၢ တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် ခရံာ်အဂ့ၢ်, ဒီးမၤကတၢၢ်အီၤလၢ ခရံာ်အတၢ်ပရၢဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်နွံဖုလၢ ကီၢ်အၤစံအပူၤ န့ၣ်လီၤ. ပကကွၢ်အီၤတကူာ်၀ံၤတကူာ်, ဒီးပကစးထီၣ်ဆိအီၤလၢ စီၤယိၤဟၣ် အတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် ခရံာ်အဂ့ၢ်ဖဲ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၁း၉-၂၀ အပူၤန့ၣ်လီၤ.တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ခရံာ်အဂ့ၢ် (Description of Christ)
တချုးလၢ အ၀ဲပာ်ဖျါထီၣ်ခရံာ်အဂ့ၢ်ဒ်ဘၣ်န့ၣ်, စီၤယိၤဟၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်ဃူဃီၣ်လီၤပလိာ် ဒီးအပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် ခီဖျိ ပာ်ဖျါထီၣ်အသးဒ်အမ့ၢ် အ၀ဲသ့ၣ်အတံၤသကိးလၢ, တၢ်တူၢ်ဘၣ်အပူၤ, ခရံာ်အဘီအမုၢ်အပူၤ, ဒီးတၢ်၀ံသးစူၤ ကီၤသူၣ်ကီၤသး အပူၤန့ၣ်လီၤ.တၢ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ် မ့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ထီဘိ လၢပှၤနာ်တၢ်ဖိ တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်စီၤယိၤဟၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအသီတကတြူၢ် အစိၤအံၤ, ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ် အိၣ်ဒီး အခီပညီလီၤလီၤဆီဆီ န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ခရံာ်စ့ၢ်ကီး တူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖဲ အဆၢထၢၣ်ထီဒါ တၢ်ဒဲးဘး အခါန့ၣ်လီၤ. ဒီးမ့ၢ်လၢ ပှၤနာ်တၢ်ဖိတဖၣ် မ့ၢ်တၢ်တမံၤဃီဒီး ကစၢ်ခရံာ် အသိး, ပကဘၣ်တူၢ်ဘၣ်တၢ် စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့, ဖဲပတူၢ်ဘၣ်တၢ် တဘျီလၢ်လၢ် ပအိၣ်ဒီးတၢ်အုၣ်အသးလၢ ယွၤအိၣ်၀ဲဒီးပှၤ, ဒီး ပၢဆှၢပတၢ်အိၣ်သး တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်အိၣ်သးခဲလၢာ်အပူၤ, ဖဲပတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဒ် မၤထူရၤ အသိးဒၣ်လဲာ်, ပဒိးန့ၢ်တၢ်မၤနၢၤ တၢ်အၢတၢ်သီ ဒီး တၢ်သံ, ခီဖျိ ကစၢ်ခရံာ်အစိကမီၤအဃိ န့ၣ်လီၤ.
စီၤယိၤဟၣ် စံးစ့ၢ်ကီး၀ဲလၢ အ၀ဲဒိးန့ၢ်တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ တခါအံၤ ဖဲအအိၣ်လၢ "သးအပူၤ" အခါန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တဘၣ် ကမ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ စီၤယိၤဟၣ် အိၣ်လၢ နီၢ်သးတၢ်သူၣ်ပိၢ်သး၀း အဆၢကတီၢ်, အနီၢ်ခိ မ့ၢ်တသုးအသး ဆူတၢ်လီၢ်အဂၤဒၣ်လဲာ် အခါန့ၣ်လီၤ. အ၀ဲအံၤမ့ၢ် ကျဲတဖၣ်အကျါတဘိ လၢ ယွၤလီၣ်ဖျါထီၣ် အသးဆူ ၀ံလၢလံာ်စီဆှံ အလီၢ်လံၤပူၤတဖၣ် အအိၣ် စ့ၢ်ကီး, ဒ်လံာ်၀ံယဃ့းစက့လး ၃း၁၂ တဲ၀ဲအသိးန့ၣ်လီၤ.
လီၢ်ခံကတၢၢ်, စီၤယိၤဟၣ်မၤကတၢၢ် တၢ်ကတိၤဆှၢနုာ် ခီဖျိစံး၀ဲလၢ တၢ်ကလုၢ်လၢမူခိၣ် နဲၣ်လီၤအီၤ ဒ်သိးကကွဲး၀ဲ အတၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီတဖၣ်ဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢအအိၣ်လၢ အ့းဖ့းစူး, စမူရနၤ, ပ့ၣ်ကမူး, သူၤအတံရၤ, စၢ်ဒံ, ဖံၤလဒ့းလဖံ, ဒီးလီၤဒံၤကံ အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.
စီၤယိၤဟၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ကစၢ်ခရံာ် စးထီၣ်အသးလၢ တၢ်လီၣ်ဖျါ ၁း၁၂ အပူၤန့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ရှူးအိၣ်ဖျါထီၣ်ဒ် "ပှၤကညီအဖိခွါ", ဟးလၢ မ့ၣ်အူဒၢနွံဖျၢၣ်အကျါ န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်လၢ အဟဲစိာ်ယွၤအတၢ်ကပီၤ လၢခရံာ်အပူၤ ဆူဟီၣ်ခိၣ်လၢ အပှဲၤဒီး တၢ်ခံးတၢ်နၤ အတၢ်အၢတၢ်သီ အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်အူဒၢတဖၣ်အံၤ ကဒုးသ့ၣ်နီၣ် စ့ၢ်ကီး စီၤယိၤဟၣ် အပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအလီၢ်လံၤ အဒဲစီဆှံ ဒီး အတၢ်လုၢ်ဟံၣ် အဂ့ၢ်, လၢအပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အခဲအံၤ ကစၢ်ခရံာ်အိၣ်လၢ မူခိၣ်အဒဲစီဆှံအပူၤ လၢယွၤအလီၢ်ပစိာ် အမဲာ်ညါ န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ကွၢ်လၢ တၢ်လီၣ်ဖျါ ၁း၄ အပူၤ ပကထံၣ်ဘၣ်တ့ၢ်လံလၢ စီၤယိၤဟၣ် ဒုးစဲဘူး ပာ်ပနီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်နွံဖုလၢ ကီၢ်အၤစံအပူၤ ဒီး မ့ၣ်အူဒၢ အတၢ်ကပီၤနွံဖျၢၣ် လၢယွၤအမဲာ်ညါ န့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်လၢ ဒဲစီဆှံ အပူၤ ဒီးတုၤလၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤ, ယွၤလီၣ်ဖျါထီၣ် အသးလီၤလိၢ်လီၤလး လၢအပှၤဂီၢ်မုၢ် အကျါန့ၣ်လီၤ. ဒ်ကစၢ်ယွၤ အိၣ်သကိးဒီး အပှၤဂီၢ်မုၢ်အံၣ်စရ့လး အသိး, ခဲအံၤ ကစၢ်ခရံာ် အိၣ်သကိးဒီး အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်စ့ၢ်ကီး န့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ခရံာ် ကူကၤတၢ် တုၤလီၤလၢအခီၣ်ထံး, ဒီးကံၢ်တူာ်အယီၢ်တကိးထူလၢ အသးနါပှၢ်, အံၤပာ်ဖျါထီၣ် ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်လၢ ယူဒၤအတၢ်လုၢ်ဟံၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. အမဲာ်သၣ်တိၣ် ဒ်မ့ၣ်အူလၣ်အသိး ဒီးအခီၣ်လၣ် လီၤဂာ်လၢ တိၢ်ဘီစီလၢ အဘၣ်ပှံၢ်လၢမ့ၣ်အူအသိး န့ၣ်လီၤ. အကလုၢ်သီၣ် မၤသးဒ်ထံအါ အသိး, ဒီးနးအကနၣ်အ့ၣ်ဂ့ၤ လၢအကနၣ်အိၣ် ခံခီလိာ် ဟဲထီၣ်လၢ အထးခိၣ် လီၤ. အမဲာ်အနါ မၤသးဒ် မုၢ်ကပီၤထီၣ်လၢ အစိကမီၤ အပူၤအသိး န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖျါတဖၣ်အံၤ ဒုးနဲၣ်ပှၤလၢ ကစၢ်ခရံာ် မ့ၢ်တၢ်ဒိၣ်တၢ်မုၢ်, အိၣ်ဒီးအကဟုကညီၢ်, ဒီးအစိကမီၤ န့ၣ်လီၤ.
ခဲအံၤပထံၣ်ဘၣ်လံ စီၤယိၤဟၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ ကစၢ်ခရံာ်မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်လံအဃိ, ပကကွၢ်ကဒီးဆူ ကစၢ်ခရံာ်အတၢ် ပရၢဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်နွံဖုအအိၣ် လၢတၢ်လီၣ်ဖျါ ၂ ဒီး ၃ အပူၤ န့ၣ်တက့ၢ်.
လံာ်ပရၢဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်နွံဖု (Letters to Seven Churches)
ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ပရၢဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်နွံဖု န့ၣ် အိၣ်သူၣ်လီၤအသးလၢ ကီၢ်အၤစံအပူၤ, လၢအခဲအံၤ ကီၢ်ထၢခံၣ် အမုၢ်နုာ် တကပၤ န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲရဲၣ်ကျဲၤ၀ဲ လံာ်ပရၢတဖၣ် ဒ် ပှၤဆှၢလံာ်ဖိ လဲၤ၀ဲတတီၤ၀ံၤတတီၤ ကသ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကွဲး၀ဲအဆိ ကတၢၢ်ဆူ အ့းဖ့းစူး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ အအိၣ်လၢ ပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤ, ဒီးဆူ စမူရနၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ အအိၣ်လၢ ကလံၤစိး တကပၤ, ဒီးဆူ ပ့ၢ်ကမူး လၢအအိၣ်လၢ ကလံၤစိးယံၤထီၣ် န့ၣ်လီၤ. ၀ံၤအ၀ဲကွၢ်တၢ်ဆူ မုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံး တခီ ဆူ သူၤအတံရၤ, ဒီးဆူ စၢ်ဒံ, ဒီးဆူ ဖံၤလဒ့းလဖံ, ဒီးဆူ လီၤဒံၤကံ န့ၣ်လီၤ. လံာ်ပရၢတဖၣ်အံၤ ကွဲးဖျါထီၣ် တၢ်ကတိၤလၢ ယ့ၣ်ရှူးကတိၤအီၤ ဖဲအအိၣ်လၢ မူခိၣ်ဘီမုၢ်အခါ, ဒီးဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ ကမၤစၢၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် ကနၣ်ပၢၢ်ဒီး ကမၤပိာ်ထွဲ တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ တဖၣ် လၢကပိာ်ထွဲထီၣ်အခံ န့ၣ်လီၤ.ပမ့ၢ်ဘၣ်တဲလၢ အတကွီၢ်လဲၢ်န့ၣ်, တၢ်ပရၢတဖၣ်အံၤ ပိာ်ထွဲ တၢ်အခီၣ်ထံးတခါဃီ, ဒီးလီၤဆီလိာ်အသး အိၣ်ထဲတစဲး လီၤ. တၢ်အခီၣ်ထံးတခါဃီအံၤ ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အါမံၤ လၢအလီၤဂာ်လိာ်သးဒီး လံာ်စီဆှံအလီၢ်လံၤ ၀ံအတၢ်ကတိၤတဖၣ်, ဒီးဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ စီၤယိၤဟၣ် မၤတၢ်ဒ် ခရံာ်အ၀ံတဂၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်အံၤ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
အခီၣ်ထံးကတၢၢ်, တၢ်ပရၢတဘ့ၣ်စုာ်စုာ် စးထီၣ်အသးလၢ တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖုစုာ်စုာ် အကလူးန့ၣ်လီၤ. ပှၤကျိာ်ထံတၢ်တနီၤ ပာ်ဖျါ၀ဲလၢ ကလူးတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖုစုာ်စုာ် အခၢၣ်စး (ပှၤကညီ) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လၢတၢ်ဂ့ၢ်အ၀ဲအံၤ လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီအံၤ, ကမ့ၢ် မူခိၣ်ကလူး တဖၣ်လၢ ခရံာ်ဟ့ၣ်လီၤအီၤမူဒါ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖုစုာ်စုာ် အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ခံမံၤတမံၤ, လၢလံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ အဆၢဒိၣ်တၢ အပူၤ တၢ်ကွဲးဖျါထီၣ်ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်အိၣ်ဖျါ, လၢအအဲၣ်ဒိးကွၢ် ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်ပာ်သးလၢ အဘၣ်လိာ်သးဒီး တၢ်ပရၢ တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. သၢမံၤတမံၤ, တၢ်ကွဲးဘၣ်ဃး ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါအဂ့ၢ်, ပာ်ဖျါထီၣ်၀ဲလၢ ကစၢ်ခရံာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်အံၤ ဒီး အတၢ်အိၣ်မူ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး န့ၣ်လီၤ. လွံၢ်မံၤတမံၤ, လံာ်ပရၢတဖၣ်အံၤ အပူၤ ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ကွၢ်ကဒါက့ၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်, လၢအပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်အုၣ်သးလၢအဂ့ၢ်, ဒီးတၢ်သိၣ်ဃီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ယဲၢ်မံၤတမံၤ, တၢ်ပရၢတဖၣ်အပူၤ တၢ်ကွဲးကျဲၣ်ကျီ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ အတၢ်ဟ့ၣ် ဒီး တၢ်ဆိၣ်အၢ အတၢ်မၤပျံၤမၤဖုး ဖဲခရံာ်ကွၢ်ကဒါက့ၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် အတၢ်မူတၢ်ဂဲၤ အခါန့ၣ်လီၤ. ဃုမံၤတမံၤ, အိၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ပှၤလၢအမၤနၢၤ တၢ်လ့ပစီတဖၣ် ကဒိးန့ၢ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလီၤထူလီၤယိာ် န့ၣ်လီၤ. ဒီးနွံမံၤတမံၤ, တၢ်ပရၢတဘ့ၣ်စုာ်စုာ် အိၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ကွဲးသဆၣ်ထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်လၢ ကဒိကနၣ် ခရံာ် အကလုၢ်န့ၣ်လီၤ.
လၢလံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂ ဒီး ၃ အပူၤ, တၢ်လၢအလီၤဂာ်လိာ်အသးလၢ လံာ်ပရၢတဖၣ် အပူၤ ဒုးပလီၢ်ပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ခရံာ် ဒုးသ့ၣ်ညါ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်အံၤလၢ အမ့ၢ် အ၀ဲသ့ၣ်အစီၤပၤလၢ အမ့ၢ်အတီ တဂၤန့ၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ညါ တၢ်ကဲထီၣ်အသး ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်, ဒီးအ၀ဲအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကကွၢ်ထံဆိကမိၣ် အ၀ဲသ့ၣ် အတၢ်အိၣ်အသးန့ၣ်လီၤ. အ၀ဲဟ့ၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤဆိၣ်၀ါ, ဒီး တၢ်ဆိၣ်အၢ ဒ်သိးကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အ၀ဲသ့ၣ် အတၢ်သူၣ်တီသးတီ န့ၣ်လီၤ. ဒီးအ၀ဲဒုးသ့ၣ်နီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလီၤထူလီၤယိာ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ထဲလၢ ပှၤလၢအမၤနၢၤ တၢ်မၤကွၢ် ဒီးတၢ်လ့ပစီတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပကထံၣ်အီၤလၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ဒီတဘ့ၣ်ညါ အပူၤန့ၣ်လီၤ.
![]() |
တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်နွံဖုလၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါအပူၤ |
ပကကွၢ်လံာ်ပရၢတဘ့ၣ်စုာ်စုာ်အဂ့ၢ်ဖုၣ်ကိာ်ဖိ, ဒီးပကစးထီၣ်အဆိကတၢၢ်လၢ လံာ်ပရၢဆူ အ့းဖ့းစူး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဖဲ တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂း၁-၇ န့ၣ်လီၤ.
အ့းဖ့းစူး. လံာ်ပရၢတဘ့ၣ်အံၤ အပူၤ, စီၤယိၤဟၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ရှူးမ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အစိာ်ဆၣ်နွံဖျၢၣ်လၢ အစုထွဲတခီ ဖဲအဟးလၢ မ့ၣ်အူဒၢထူ နွံဖျၢၣ် အကျါ အခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်ပာ်ဖျါအံၤ မၤဖျါထီၣ် ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ကပီၤ အတၢ်လၤကပီၤ ဒီး အတၢ်စိတၢ်ကမီၤ န့ၣ်လီၤ.
ဒ်အ၀ဲသ့ၣ်အစီၤပၤတဂၤအသိး, ကစၢ်ခရံာ် ဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်ပဲာ်ထံနီၤဖးလၢ အကျဲၣ်ကျီလိာ်အသး ဘၣ်ဃး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ အ့းဖ့းစူး အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး သးသဟီၣ်လၢ ခရံာ်ဖိတၢ်မၤလိ လၢအဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ဒီးအ၀ဲသ့ၣ် တမၤဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့လိာ်အသးဒီး ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ်ဘၣ်. အ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အသးဟ့ ပှၤနံၤကလါဖိတဖၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ, ပှၤတဖုလၢ အဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤလၢ ပှၤသိၣ်ကမၣ်သီကမၣ်တၢ် တဖၣ်လၢ အပာ်ဖှိၣ် ခရံာ်ဖိတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် ဒီး ပှၤအံးတဃၣ်ဖိတဖၣ် အတၢ်သူၣ်ကတၢသးကတၢ တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ် အ့းဖ့းစူးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒိးန့ၢ် တၢ်ပဲာ်ထံနီၤဖးလၢ အဆူၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂း၄ အပူၤ, ကစၢ်ခရံာ်တဲဘၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်လဲၤကပာ်ကွံာ် အတၢ်အဲၣ်ခီၣ်ထံး, အ၀ဲသ့ၣ် အတၢ်သးဆူၣ်လၢ ခရံာ်ဒီး အဘီအမုၢ်အဂီၢ် ဟါမၢ်ကွံာ်၀ဲလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ကစၢ်ခရံာ် ဒုးပလီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်တပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး ဒီး ဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူ အတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် ဒ်အခီၣ်ထံးအသိး ဘၣ်န့ၣ်, အ၀ဲကထုးကွံာ် အမ့ၣ်အူဒၢ, လၢအမ့ၢ် အတၢ်လၤကပီၤ အပနီၣ် လၢမူခိၣ်ဘီမုၢ်အပူၤ န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်တဲလၢတၢ်ကတိၤအဂၤန့ၣ်, အ၀ဲသ့ၣ်ကဘၣ် တၢ်သိၣ်အီၤဃံးဃံး, တုၤဒၣ်လဲာ် ဘၣ်တဘၣ် တၢ်ကဆိကတီၢ်ကွံာ်အီၤ န့ၣ်လီၤ.
စမူရနၤ. လံာ်ပရၢဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ စမူရနၤ အိၣ်ဖျါထီၣ်လၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂း၈-၁၁ အပူၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်ပရၢစးထီၣ် အသးလၢ ခရံာ်အဂ့ၢ်, လၢအမ့ၢ် "တၢ်ခီၣ်ထံးဒီးတၢ်အကတၢၢ်, ပှၤလၢအသံဒီး မူထီၣ်ကဒါက့ၤအသီတဘျီကဒီး" န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ကစၢ်ခရံာ်မ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အတ့လီၤပာ်လီၤတၢ်ကိးမံၤဒဲး, ဒီးအိၣ်၀ဲတုၤ တၢ်ဘၣ်တ့ခဲလၢာ် အကတၢၢ်တစု န့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်လံာ်ပရၢခံဘ့ၣ်အကျါတဘ့ၣ် လၢအတပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ပဲာ်ထံနီၤဖးလၢအဆူၣ် လၢအဘၣ်ဃးတၢ်မၤလၢအကမၣ် တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. လံာ်ပရၢအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤ ဒီးတၢ်နၢ်ပၢၢ် စမူရနၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ဘၣ်လဲၤခီဖျိ တၢ်မၤအၢမၤသီ ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်, ဘၣ်တဘၣ်ခီဖျိ ပှၤယူဒၤဖိလၢ တနာ်တၢ်တဖၣ်အဃိ န့ၣ်လီၤ.
ပှၤယူဒၤဖိလၢ စမူရနၤ တဖၣ် မ့ၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ခရံာ် ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ပှၤပိာ်အခံ တဖၣ် လၢကအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်တီသးတီ, ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အ၀ဲသ့ၣ်လၢ ကစူၢ်အီၤနာ်အီၤ မ့ၢ်လၢအ၀ဲမၤနၢၤကွံာ်လံ တၢ်သံအဃိန့ၣ်လီၤ.
ပ့ၢ်ကမူး. လံာ်ပရၢဆူ ပ့ၢ်ကမူး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ပကထံၣ်အီၤလၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂း၁၂-၁၇ အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢလံာ်ပရၢအံၤ အပူၤ, စီၤယိၤဟၣ်စံး၀ဲလၢ ကစၢ်ခရံာ်မ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အအိၣ်ဒီး "ဃဲာ်လၢအအ့ၣ် ဒီးအကနၣ်အိၣ်ခံခီလိာ်" န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ကတိၤတဖၣ် အကနၣ်အ့ၣ်ဒိၣ်မး, စံၣ်ညီၣ်တၢ်လၢ တၢ်ဘၣ် ဒီးတၢ်ကမၣ် အဘၢၣ်စၢၤ သ့လီၤ. ပကထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်ပရၢအပူၤ ကစၢ်ခရံာ်ပဲၤထံနီၤဖး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အံၤ လၢ တၢ်ဂ့ၤ ဒီးတၢ်အၢ ခံမံၤလၢာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
ပကကွၢ်သကိး ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ကတိၤလၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂း၁၃-၁၄ အပူၤတက့ၢ်.
ယသ့ၣ်ညါ နအိၣ်နဆိး ဖဲမုၣ်ကီၤလံၢ် အလီၢ်ပစိာ် အိၣ်၀ဲအလီၢ်, ဒီးနဟံးဃာ်ယမံၤ, ဒီးလၢ ယပှၤအုၣ်သး အကလုၢ်တီ စီၤအၣ်တံပၤ, ဒီးသံအသးလၢယဃိ လၢသုကျါ, ဖဲမုၣ်ကီၤလံၢ် အိၣ်၀ဲအလီၢ်, အမုၢ်နံၤတဖၣ် ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်, နတသမၢဘၣ် ယတၢ်နာ်ဘၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ယပာ် တၢ်ကမၣ် အဆံးအစှၤလၢနလိၤ, ... (လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂း၁၃-၁၄).
တၢ်သဆၣ်ထီၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ တၢ်ပာ်တၢ်ကမၣ် ပိာ်ထွဲထီၣ်အခံ, မ့ၢ်လၢ ပ့ၣ်ကမူးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လီၤတဲာ်ကွံာ်လၢ ကထီဒါ ပှၤနံၤကလါဖိ တဖၣ်, ဒီး တၢ်သိၣ်လိလၢ အဘၣ်ထွဲဒီး စီၤဘၤလး တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသိၣ်ကမၣ်သီကမၣ် တၢ်တဖၣ်အံၤ ဆှၢပှၤအါဂၤ လၢကပိာ်ထွဲ ပှၤအံးတဃၣ်ဖိတဖၣ် အတၢ်အၢတၢ်သီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးကစၢ်ခရံာ် ဟ့ၣ်ပလီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ ကသိၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ဃံးဃံး ဖဲအ၀ဲသ့ၣ် တပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသး အခါန့ၣ်လီၤ.
သူၤအတံရၤ. လံာ်ပရၢဆူ သူၤအတံရၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဖျါလၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂း၁၈-၂၉ အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအံၤ, စီၤယိၤဟၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်၀ဲလၢ ယ့ၣ်ရှူးမ့ၢ်မ့ၣ်အူလၢ အမၤကဆှီတၢ်, လၢအမဲာ်ချံလီၤဂာ်ဒ် မ့ၣ်အူလၣ်အသိး, ဒီးအခီၣ်မၤအသးဒ် တိၢ်ဘီလၢ တၢ်ပှံၢ်စီအီၤ အသိးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ပာ်ဖျါ ဘၣ်ထွဲလိၤလိၤဒီး တၢ်ဂ့ၢ်လၢလံာ်ပရၢအပူၤ, မ့ၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ သူၤအတံရၤ လိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤအီၤ ဒီးမၤကဆှီက့ၤအီၤ အဃိန့ၣ်လီၤ.
လၢလံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂း၁၉-၂၀ အပူၤ, ကစၢ်ခရံာ်စံး၀ဲ -
ယသ့ၣ်ညါ နတၢ်ဖံးတၢ်မၤ, ဒီးနတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, ဒီးနမၤ တၢ်အခ့အပှၤ အတၢ်မၤ, နတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်, ဒီးနတၢ်၀ံသးစူၤ, ဒီးနတၢ်မၤလၢခံကတၢၢ် န့ၣ်အါန့ၢ်လၢသီ တက့ၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ယပာ်တၢ်ကမၣ်လၢ နလိၤ, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နတူၢ်လိာ် ပိာ်မုၣ်, နီၢ်အံၤစ့ဘ့ၤလး, လၢအစံးလီၤအသးလၢ ၀ံမုၣ်တဂၤ, ဒီးအ၀ဲဒၣ် သိၣ်က့ၤသီက့ၤ တၢ်လၢ အတၢ်ကမၣ်မုၣ် ကမၣ်ခွါ, ဒီးလီန့ၢ် ယခ့ယပှၤ, ဒ်သိး အကမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ, ဒီးအီၣ်တၢ်လၢ ပှၤလုၢ်လၢ တၢ်ဂီၤလီၤ. (တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂း၁၉-၂၀).အ၀ဲသ့ၣ် အတၢ်အဲၣ်ခီၣ်ထံး တဟါမၢ်ဒ် အ့းဖ့းစူး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အသိးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်အဲၣ် စှၤလီၤကွံာ်၀ဲ ရူၢ်ရူၢ် န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အ၀ဲသ့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး ပှၤပိာ်မုၣ်တဂၤ အတၢ်သိၣ်ကမၣ်သီကမၣ်တၢ်, ပှၤပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ ကစၢ်ခရံာ်ကိးအီၤလၢ နီၢ်အံၤစ့ဘ့ၤလး န့ၣ်လီၤ.
ဒ်နီၢ်ပၤမုၣ် အံၤစ့ဘ့ၤလး လၢ ၁ ဒီး ၂ စီၤပၤအပူၤ အသိး, ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ်လၢ တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ ဒီး တၢ်ဂီၤတၢ်ဖီၣ်တဖၣ်, တၢ်မၤတဖၣ်လၢ ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ်မၤ၀ဲလၢ ကီၢ်အၤစံအပူၤ န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ခရံာ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ ကထီဒါ တၢ်သိၣ်လိသီလိတဖၣ်အံၤ, ဒီးကအိၣ်လၢ တၢ်သးတီဒီးအီၤ အပူၤန့ၣ်လီၤ.
စၢ်ဒံ. လံာ်ပရၢဆူ စၢ်ဒံ ပိာ်ထွဲထီၣ်အခံလၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၃း၁-၆ အပူၤန့ၣ်လီၤ. စီၤယိၤဟၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်သးနွံဖျၢၣ် ဒီး ဆၣ်နွံဖျၢၣ်လၢ ကစၢ်ခရံာ်အစုပူၤ မ့ၢ်ဒ်သိး ကဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ စၢ်ဒံ ဘၣ်ဃး ကစၢ်ခရံာ်အိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤ ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. စီၤယိၤဟၣ်ဒုးထံၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်စိတၢ်ကမီၤ မ့ၢ်လၢ အတၢ်ကွၢ်ထံက့ၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤ အပူၤ ဖျါလာ်အၢဒိၣ်မး အဃိန့ၣ်လီၤ.
ပမ့ၢ်ဖးလၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၃း၁-၃ အပူၤပကထံၣ် -
ဒီးကွဲးန့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ စၢ်ဒံအကလူး, ပှၤအိၣ်ဒီးယွၤအသးနွံဖျၢၣ်, ဒီးဆၣ်နွံဖျၢၣ်တဂၤ န့ၣ်, စံးတၢ်ဒ်အံၤ, ယသ့ၣ်ညါ နတၢ်ဖံးတၢ်မၤ, ဒီးနမံၤအိၣ်လၢနမူ, ဒီးနသံလီၤ. ဆိးသီတက့ၢ်. တၢ်လၢအအိၣ်လီၤတဲာ်လၢ အကသံတ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်, ဒုးဆူၣ်ထီၣ်အဂံၢ်အဘါ တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယတထံၣ်န့ၢ်ဘၣ် နတၢ်ဖံးတၢ်မၤ လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်လၢ ယွၤအမဲာ်ညါဘၣ်. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, နဒိးန့ၢ် တၢ်ဒီး နနၢ်ဟူတၢ်ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်တက့ၢ်. ဒီးတိၢ်န့ၢ်တၢ်, ဒီးပီၢ်ယၢ်လီၤ က့ၤနသးတက့ၢ်. နမ့ၢ်တဆိးသီဘၣ်ဒီး, ယကဟဲဆူ နအိၣ်, ဒ်တၢ်ဟုၣ်တၢ်ဘျၣ်အသိး ဒီးယကဟဲဆူနအိၣ် နၣ်ရံၣ်ဖဲလဲၣ်ဖဲလဲၣ် န့ၣ်, နတသ့ၣ်ညါဘၣ်. (တၢ်လီၣ်ဖျါ ၃း၁-၃).စၢ်ဒံအ၀့ၢ်အိၣ်ဒီး တိာ်လၢအကျၢၤဒိၣ်မး, ဘၣ်ဆၣ်လၢတၢ်တဆိကမိၣ်အပူၤ ဘၣ်တၢ်မၤန့ၢ်အီၤလၢအဒုၣ်အဒါ န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ခရံာ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢစၢ်ဒံ, လၢအ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်တပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးဘၣ်န့ၣ် တၢ်တမံၤဃီအံၤ ကဟဲဘၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. အ၀ဲကဟဲဒ် တၢ်ဟုၣ်တၢ်ဘျၣ်တဂၤအသိး, ဒီး ဒုးအ၀ဲသ့ၣ်လၢ တၢ်တဆိကမိၣ်တိာ်သူၣ်ပာ်သး အပူၤ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအသးတီဒံးဒီးအီၤ တဖၣ်န့ၣ်, ကစၢ်ခရံာ်အၢၣ်လီၤ၀ဲလၢကဟ့ၣ်အီၤ တၢ်စီတၢ်ဆှံ, တၢ်မၤကဆှီထီၣ်က့ၤတၢ်, ဒီး တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖံၤလဒ့းလဖံ. ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်ပရၢဆူ ဖံၤလဒ့းလဖံ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အိၣ်ဖျါလၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၃း၇-၁၃ အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢလံာ်ပရၢတဘ့ၣ်အံၤ အပူၤ, စီၤယိၤဟၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်မ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အပၢၤဃာ် စီၤဒၤ၀ံး အနီၣ်၀ံာ်ခံ, အခီပညီမ့ၢ် ယ့ၣ်ရှူးခရံာ် အိးထီၣ် စီၤဒၤ၀ံးအဘီအမုၢ်အပဲတြီ လၢပှၤလၢအအဲၣ်ဒိး အိးထီၣ်န့ၢ်၀ဲတဖၣ်အဂီၢ်သ့, ဒီးကးတံၢ်ဃာ် ပဲတြီလၢ ပှၤလၢ အတအဲၣ်ဒိး၀ဲတဖၣ်အဂီၢ်သ့ န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ကတိၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအဂ့ၤတဖၣ်, ဘၣ်ဆၣ်ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၃း၈ အပူၤ အ၀ဲအုၣ်အသးဒ်အံၤ,
နတၢ်ဖံးတၢ်မၤ ယသ့ၣ်ညါလီၤ. ကွၢ်ကွၢ်, ယဟ့ၣ်လံတြဲၤ အိၣ်အိးထီၣ်အသးလၢ ပှၤကးတံာ်ဃာ်အီၤ တသ့ဘၣ် နီတဂၤ ဘၣ်လၢ နမဲာ်ညါလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နအိၣ်ဒီး နဂံၢ်နဘါ တဆံးတက့ၢ်, ဒီးနတိၢ်န့ၢ် ယကလုၢ်ယကထါ, ဒီးနတသမၢ ဘၣ်ယမံၤဘၣ်. (တၢ်လီၣ်ဖျါ ၃း၈).ကစၢ်ခရံာ် အိးထီၣ်န့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖုအံၤ အပဲတြီ, ဒီးဟ့ၣ်လီၤအ၀ဲသ့ၣ်လၢ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ တၢ်တြီဃာ်အီၤတန့ၢ် လၢအ၀ဲသ့ၣ်ကဒိၣ်ထီၣ်လၢ နီၢ်သးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ် မ့ၢ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် အ၀ဲအံၤန့ၣ်, ကစၢ်ခရံာ်ကမၢ အဒုၣ်အဒါကတီၤလီၤလၢအမဲာ်ညါ, ဒီး ပှၤနာ်တၢ်ဖိလၢ အအိၣ်လၢ ၀့ၢ်ဖံၤလဒ့းလဖံ တဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ်အသီန့ၣ်လီၤ. ဒီးယွၤအမံၤ ကဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢအလိၤ, အခီပညီ က၀ဲသ့ၣ်ကမ့ၢ် ယွၤအတၢ်ထီဘိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ် တဟံးန့ၢ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အံၤဘၣ်န့ၣ်, အ၀ဲသ့ၣ်တဒိးန့ၢ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ တဖၣ်အံၤဘၣ်.
လီၤဒံၤကံ. ပကထံၣ်ဘၣ် ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ပရၢဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ လီၤဒံၤကံ အပူၤလၢ လံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၂း၁၄-၂၂ အပူၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်ပရၢတဘ့ၣ်အံၤအပူၤ, စီၤယိၤဟၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ရှူးခရံာ် အတၢ်ကတိၤတဖၣ် မ့ၢ်တၢ် အၤမ့ၣ်, အခီပညီမ့ၢ် ယ့ၣ်ရှူးခရံာ် မ့ၢ် တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ပနာ်န့ၢ်အီၤသ့အလၢအပှဲၤ န့ၣ်လီၤ. စီၤယိၤဟၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး လၢ ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်မ့ၢ် ပှၤလၢအတီ, ပှၤအုၣ်သးလၢ အတီ, ဒီးပှၤလၢအပၢ ယွၤအတၢ်ဘၣ်တ့ တဂၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ပာ်ဖျါအံၤ မ့ၢ်ဒ်သိး ကဒုးကဲထီၣ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်လၢ လီၤဒံၤကံအပူၤ တဖၣ် လၢဟ့ၣ်အတၢ်သးဆၢၣ်စၢ, မ့ၢ်လၢ ဖဲကွၢ်ကဒါက့ၤ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤ အခါ တၢ်လၢအတဂ့ၤ အိၣ်အါမးအဃိန့ၣ်လီၤ.
ဖးကွၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်အတၢ်ကတိၤ ဖဲလံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၃း၁၅-၁၆ အပူၤတက့ၢ်.
ယသ့ၣ်ညါ နတၢ်ဖံးတၢ်မၤ လၢခုၣ်ဧီၢ်တခုၣ်, ကိၢ်ဧီၢ်တကိၢ် ဘၣ်လီၤ. နခုၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, နကိၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ယသးအိၣ်လၢ နကမ့ၢ် တမံၤမံၤလီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, နတခုၣ်ဘၣ်, နတကိၢ်ဘၣ်, မ့ၢ်နလၢၤဒီး, ယကဘှိးထီၣ်ကွံာ်နၤ လၢယကိာ် ပူၤလီၤ. (တၢ်လီၣ်ဖျါ ၃း၁၅-၁၆).လီၤဒံၤကံ မ့ၢ် ၀့ၢ်လၢအထူးတီၤတ၀့ၢ် လၢအအိၣ်လၢ ၀့ၢ်ကလီၤစဲ ဒီး ၀့ၢ်ဟံၤရၤဖိလံး အဘၢၣ်စၢၤ န့ၣ်လီၤ. ၀့ၢ်ကလီၤစဲ ဒီး ၀့ၢ်ဟံၤရၤဖိလံး ခံဖျၢၣ်လၢာ် ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါ အီၤခီဖျိ အအိၣ်ဒီးထံကဆှီတဖၣ် အဃိန့ၣ်လီၤ. ကလီၤစဲ အိၣ်ဒီး ထံခုၣ်လၢ အဟဲလၢ ထံထီၣ်ပၢၢ်လၢကစၢၢ်လိၤ, ဒီး ဟံၤရၤဖိလံး အိၣ်ဒီး ထံထီၣ်ပၢၢ်လၢအကိၢ် န့ၣ်လီၤ. ထံခံကလုာ်လၢာ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ဆိကမိၣ်အီၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်စိကမီၤလၢ အမၤဘျါတၢ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ခရံာ် ဟံးန့ၢ်တၢ်အဒိလၢ ထံအံၤ, ဒ်သိးကတဲဘၣ်ဃး နီၢ်သးအဂ့ၢ်, မ့ၢ်လၢ လီၤဒံၤကံ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်မ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ အထူးတီၤ, ဒီးအတၢ်ထူးတၢ်တီၤတဖၣ် ထုးကွံာ်အသးအဂံၢ်အဘါ တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အ၀ဲအံၤ လိၣ်ဘၣ် တၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသး, မ့တမ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ကစၢ်ခရံာ်ကသမၢအီၤ န့ၣ်လီၤ.
0 Comments